Historia kontenerów morskich – rewolucja w transporcie i handlu międzynarodowym

Wymyślenie idei i opracowanie kontenera morskiego to jedna z najważniejszych koncepcji w historii światowego handlu i transportu międzynarodowego. Zastosowanie kontenera zmieniło sposób przewożenia i dostarczania towarów na całym świecie, rozwijając przy tym transport multimodalny. W poniższym artykule przybliżymy historię konteneryzacji i jej wpływ na globalny handel i logistykę. 

Początki konteneryzacji i pierwszy kontenerowiec

Pierwsze próby przewożenia ładunków w kontenerach pojawiły się już w XIX w. i wykorzystywane były w transporcie kolejowym. Wówczas ładunki dowożono do portów, np. pociągiem, a następnie przeładowywano na statek przy wykorzystaniu dostępnych maszyn oraz siły ludzkich mięśni. Następnie towary transportowane były statkiem jako ładunki drobnicowe. Przeładunki z jednego środka transportu na drugi wiązały się z wieloma godzinami pracy, zaangażowaniem pracowników portu, a co za tym idzie wysokimi kosztami operacyjnymi. Nie bez znaczenia pozostawała też kwestia związana z zaginięciami towarów oraz wysokim ryzykiem uszkodzenia ładunku podczas manipulacji.

Przyjmuje się, że za początki transportu ładunków w kontenerach morskich w dzisiejszym rozumieniu odpowiada Malcolm McLean, który w 1955 roku kupił od amerykańskiego wojska tankowiec o nazwie Ideal X i dostosował go do przewozu metalowych kontenerów zdejmowanych z aut, bez konieczności przeładowywania towarów, przyczyniając się tym samym do rozwoju transportu multimodalnego.

Dziewiczy rejs pierwszego kontenerowca rozpoczął się 26 kwietnia 1956 roku, wypływając z portu Newark w stanie New Jersey do Houston w stanie Teksas. Na statek załadowano wówczas 58 sztuk 35 stopowych kontenerów. Rejs zakończył się sukcesem, co zmotywowało McLean’a do dalszych prac nad rozwojem transportu towarów w kontenerach. To właśnie Malcolmowi McLean’owi przypisuje się wynalezienie standardowego kontenera o długości 20 stóp, który używany jest do dzisiaj, stanowiąc przy tym podstawową jednostkę miary w transporcie morskim, tzw. TEU (ang. Twenty-foot Equivalent Unit). 

Rozwój i ekspansja transportu kontenerowego

Lata 60. i 70. były okresem ciągłego wzrostu wolumenu ładunków kontenerowych. Rozwiązanie okazało się na tyle popularne, że zainteresował się nim amerykański rząd, który postanowił wykorzystać transport w kontenerach podczas wojny w Wietnamie. Do Wietnamu dostarczano duże ilości sprzętu wojskowego oraz żywności transportem morskim, jednak zauważono, że podczas przeładunków część towaru zostaje skradziona. Rozwiązaniem okazały się zamykane kontenery morskie, które wojsko zaczęło wykorzystywać w 1967 roku, obniżając przy tym czas i koszty transportu oraz bezpieczeństwo przewożonych dóbr. 

Wydarzeniem, które symbolizuje rozwój handlu międzynarodowego i rosnącą popularność morskiego transportu kontenerowego na całym świecie jest otwarcie pierwszego terminala kontenerowego w Europie. Został on utworzony w porcie morskim w Rotterdamie, 31 sierpnia 1967 roku. Jego zadaniem była obsługa stale rosnącego wolumenu, dostarczanego na coraz większych jednostkach pływających. W ciągu kilku lat terminal kontenerowy w Rotterdamie stał się największym w Europie i jednym z największych na świecie, utrzymując ten tytuł do dzisiaj. 

Upowszechnienie się standaryzowanych kontenerów miało wpływ i pozwoliło również na rozwój i efektywne wykorzystanie pozostałych gałęzi transportu, tj. transportu drogowego i transportu kolejowego. Standaryzacja wymiarów kontenerów pozwoliła na ich przeładunki z jednego środka transportu na drugi, umożliwiając powstanie koncepcji transportu intermodalnego (różnicę między transportem multimodalnym, a transportem intermodalnym sprawdzisz w naszym Słowniku Pojęć Logistycznych). 

Wpływ konteneryzacji na globalny handel

Popularyzacja konteneryzacji miała nieoceniony wpływ na handel międzynarodowy. Dzięki temu rozwiązaniu zaczęto przewozić ładunki taniej, szybciej i bezpieczniej niż kiedykolwiek wcześniej. Pozwoliło to przedsiębiorcom szukać kontaktów biznesowych wykraczając nie tylko poza granice własnego kraju, ale również kontynentu. Otworzyło to drzwi do wcześniej nieznanych rynków, czego efektem była postępująca globalizacja. 

Międzynarodowy transport kontenerowy dzisiaj

Transport ładunków w kontenerach jest nieodłączną częścią dzisiejszego łańcucha dostaw. Najpopularniejszymi rodzajami kontenerów, pozostają niezmiennie od lat kontenery 20’GP oraz 40’HC, które umożliwiają bezpieczny transport niemal każdego rodzaju ładunku, od artykułów spożywczych przez asortyment medyczny po produkty wysokich technologii. Rozwój technologiczny nie ominął również wynalazku jakim są kontenery morskie. Można tu wymienić choćby możliwość śledzenia ładunku w czasie rzeczywistym dzięki technologii Track and Trace.

Opracowano również różne rodzaje kontenerów, które umożliwiają m. in. transport ładunków wystających poza obrys kontenera lub takich, które wymagają transportu w temperaturze kontrolowanej.

Podsumowanie

Rewolucja kontenerowa zmieniła oblicze transportu towarów i całego handlu międzynarodowego. Od powstania idei morskich przewozów kontenerowych w latach 50. XX w., stały się one kluczowe w globalnym obrocie towarami. Dzięki nim możliwość transportu jest nieograniczona odległością, a sam transport stał się bardziej efektywny, tańszy i bezpieczniejszy. 

Ciekawostka

W momencie wprowadzenia przez Malcolma McLean’a standardowego kontenera 20’ w 1956 roku istniały już pewne wymiary dla opakowań w transporcie, które on sam opracowywał i promował w celu normalizacji transportu. Jako przykład może posłużyć zaprojektowana w 1952 roku i używana w Stanach Zjednoczonych skrzynia ładunkowa, o długości 20 stóp. McLean wykorzystał te wymiary, dzięki czemu wdrożenie i integracja z istniejącą infrastrukturą była łatwiejsza. 

Oficjalnie wymiary standardowego kontenera 20’GP zostały zatwierdzone przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) w 1968 roku. 

Mamy nadzieję, że powyższy artykuł przybliżył wam historię początków konteneryzacji i zaprezentował Wam jego możliwości A jeśli macie jakieś pytania, zapraszamy do kontaktu drogą mailową, telefoniczną lub za pośrednictwem formularza kontaktowego, znajdującego się na naszej stronie internetowej.